Dwa lata temu nasza szkoła przystąpiła do Programu Szkoły Uczącej Się – Całościowego Rozwoju Szkoły i rozpoczęliśmy wprowadzanie pewnej zmiany w systemie nauczania naszych uczniów – Oceniania kształtującego (OK).
Przypomnijmy – Ocenianie Kształtujące stosowane jest w wielu krajach. Najlepszym argumentem za jego wprowadzeniem są doświadczenia edukacji w Finlandii, gdzie ten sposób nauczania jest powszechny, a uczniowie osiągają najlepsze wyniki w badaniach PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów).
Ocenianie kształtujące nie jest żadną rewolucją, jest zgodne z intuicją nauczycielską. Najprościej można powiedzieć, że jest to dawanie uczniowi informacji zwrotnej o tym, co już opanował, czego powinien się jeszcze nauczyć i w jaki sposób ma to zrobić.
Nauczyciele realizujący zajęcia edukacyjne z poszczególnych przedmiotów stosują cel lekcji, kryteria sukcesu, informację zwrotną oraz wybrane przez siebie metody pracy i środki dydaktyczne. Dzięki zaangażowaniu rady pedagogicznej i wsparciu środowiska rodziców naszych uczniów system oceniania kształtującego skutecznie rozwija się, wzmacniając efektywność pracy w szkole.
Elementy OK, które stosujemy najczęściej to:
- cele lekcji sformułowane w języku ucznia
- kryteria oceniania – NACOBEZU
- informacja zwrotna.
Wprowadzamy też wiele innych np. mapę myśli, ocenę koleżeńską, samoocenę, różnorodne techniki zadawania pytań, pytania kluczowe, zdania podsumowujące, zasadę niepodnoszenia rąk, losowanie patyczków.
KORZYŚCI DLA UCZNIA:
- zna cel lekcji oraz kryteria sukcesu, które prowadzą do jego osiągnięcia
- dysponując kryteriami sukcesu do sprawdzianu, może dobrze się do niego przygotować; wie, na co zwrócić uwagę podczas nauki
- opierając się na podanych kryteriach sukcesu, jest w komfortowej dla siebie, bezpiecznej sytuacji, nie jest zaskakiwany pytaniami nauczyciela
- analizując informację zwrotną, poznaje swoje mocne strony, wie, co już opanował, a nad czym musi jeszcze popracować, jak poprawić pracę oraz w którym kierunku dalej się rozwijać
- poznając cele i kryteria sukcesu do każdej lekcji, bierze odpowiedzialność za proces uczenia się, uczy się samokontroli i samodyscypliny
- proces nauczania oparty jest na współpracy nauczyciela i ucznia, a także ucznia z rówieśnikami, co sprzyja kształtowaniu umiejętności komunikacji interpersonalnej oraz samokształceniu
- ma szansę uświadomić sobie, że wiedzę i umiejętności zdobywa przede wszystkim dla siebie, a nie dla ocen.
KORZYŚCI DLA RODZICA:
- może zapoznać się z celami lekcji, porozmawiać z dzieckiem o tym, czego uczyło się podczas zajęć
- ma szansę pomóc dziecku w przygotowaniu do sprawdzianu, w utrwaleniu treści odbytej już lekcji
- kryteria do zadań edukacyjnych zachęcają dziecko do samodzielności, co odciąża rodzica
- opierając się na informacji zwrotnej pozyskanej od nauczyciela, poznaje mocne strony swojego dziecka oraz wie, jakie umiejętności wymagają wspierania
- zachęca do współpracy z nauczycielem, rozmowy na temat postępów dzieci w nauce i planowaniu najlepszych warunków do ich rozwoju.
KORZYŚCI DLA NAUCZYCIELA:
- jego praca jest bardziej efektywna i widoczna
- angażując ucznia w proces dydaktyczny, dzieli się z nim odpowiedzialnością za efekty w nauce
- pozyskując od uczniów informację zwrotną związaną z realizacją zajęć, może ustalać najlepsze dla nich metody uczenia się, dostosowywać je do ich potrzeb
- jeśli uzna, że cel nie został osiągnięty, może kontynuować pracę nad tym celem na następnych zajęciach
- rozmawia z rodzicem i uczniem o konkretnych umiejętnościach, wiedzy dziecka, nie zaś o ocenach, co pomaga budować relacje i wpływa na atmosferę w klasie.
