Doradztwo zawodowe

PLAN PRACY DORADCY ZAWODOWEGO
W ZESPOLE PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W BOLECHOWICACH
ROK SZKOLNY 2024/2025

Cele główne doradztwa zawodowego.

  • Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru zawodu zgodnie z ich zainteresowaniami i możliwościami.
  • Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności wobec pracy (aktywizacja zawodowa).
  • Rozbudzanie aspiracji zawodowych i motywowanie do działania.
  • Kształtowanie umiejętności analizowania swoich cech osobowości w aspekcie wyboru zawodu.
  • Dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy, o systemie szkolnictwa ponadpodstawowego i ponadgimnazjalnego.
  • Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania.
  • Kształtowanie szacunku do pracy.
  • Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji.

Treści programowe.

W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych, które jednocześnie wyznaczają treści programowe doradztwa zawodowego:

Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych                        i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji
i innych form uczeniu się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach
i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

Cele szczegółowe programu w odniesieniu do w/w obszarów:

1. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – uczeń:

  • rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe oraz stan zdrowia);
  • dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autodiagnozy, ocen innych osób i innych źródeł;
  • rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;
  • charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy i etyki zawodowej;
  • określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji.

2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – uczeń:

  • wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając składowe ich opisów, w tym dróg ich zdobywania;
  • wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy;
  • porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;
  • dokonuje autoprezentacji;
  • uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;
  • analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy.

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE – uczeń:

  • analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;
  • analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych własnych zasobów;
  • charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaszkolnej w Polsce;
  • określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – uczeń:

  • planuje ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów;
  • podejmuje decyzje o dalszej drodze edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym,
  • określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów;
  • identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy.

Cele szczegółowe w zakresie pracy z młodzieżą:

  • wdrażanie uczniów do samopoznania
  • kształcenie umiejętności analizy swoich mocnych i słabych stron
  • wyzwalanie wewnętrznego potencjału uczniów
  • rozwijanie umiejętności pracy zespołowej i współdziałania w grupie
  • przełamywanie barier emocjonalnych
  • wyrabianie szacunku dla samego siebie
  • planowanie własnego rozwoju
  • konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów
  • poznanie możliwych form zatrudnienia
  • zdobycie umiejętności przygotowania i pisania dokumentów towarzyszących poszukiwaniu pracy
  • zdobycie umiejętności pozytywnej autoprezentacji
  • zdobycie umiejętności przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej
  • rozszerzenie zasobu informacji na temat sposobów poszukiwania pracy
  • poznanie lokalnego rynku pracy
  • kreowanie własnej kariery zawodowej w wyniku samo zatrudnienia
  • poznanie możliwości dalszego kształcenia i doskonalenia zawodowego
  • preorientacja zawodowa w przypadku stwierdzenia niewłaściwego wyboru zawodu
  • rozwijanie świadomości mobilności zawodowej i pobudzanie aktywności
    do poszukiwania alternatywnych rozwiązań w różnych sytuacjach zawodowych
    i życiowych (w tym bezrobocie i niepełnosprawność).

W zakresie pracy z rodzicami:

  • podniesienie umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi
  • doskonalenie umiejętności wychowawczych
  • wypracowanie form wspierania dzieci w wyborze ich dalszej drogi życiowej
  • prezentacja założeń pracy informacyjno-doradczej szkoły na rzecz uczniów
  • zajęcia psychoedukacyjne służące wspomaganiu rodziców w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych    i zawodowych przez ich dzieci
  • włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań informacyjnych szkoły
  • przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa narożnych jego poziomach.

W zakresie współpracy z nauczycielami:

  • uzyskanie wsparcia i pomocy w pracy wychowawczej
  • lepsze rozpoznanie potrzeb uczniów, ich poglądów, oczekiwań wobec szkoły i rynku pracy
  • nakreślenie dalszego kierunku pracy z rodzicami i młodzieżą.

Cel ogólny oraz cele szczegółowe programu są spójne z celami kształcenia ogólnego
w szkole podstawowej. Uwzględniają wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne rozwijane w ramach kształcenia ogólnego oraz zadania szkoły i cele edukacji poszczególnych przedmiotów, m.in. wiedzy o społeczeństwie oraz wychowania do życia w rodzinie,
co umożliwia realizowanie programu zarówno podczas zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, jak i na zajęciach z wychowawcą, lekcjach przedmiotowych oraz
na dodatkowych zajęciach edukacyjnych w tym innych zajęciach obejmujących wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu – w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Cel ogólny oraz cele szczegółowe programu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII szkoły podstawowej są spójne z celami preorientacji zawodowej (przedszkole), orientacji zawodowej (klas I–VI szkoły podstawowej) i doradztwa zawodowego w szkołach ponadpodstawowych.

Zadania szkolnego doradcy zawodowego:

  1. Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje i pomoc
    w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej.
  2. Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla Szkoły Podstawowej.
  3. Wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na temat: rynku pracy, trendów rozwojowych w świecie zawodów i zatrudnienia, możliwości wykorzystania posiadanych uzdolnień
    i talentów w różnych obszarach świata pracy, instytucji i organizacji wspierających funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w życiu codziennym i zawodowym, alternatywnych możliwości kształcenia dla młodzieży z problemami emocjonalnymi
    i niedostosowaniem społecznym, programów edukacyjnych UE oraz porównywalności dyplomów i certyfikatów zawodowych.
  4. Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom.
  5. Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery  i podjęcia roli zawodowej.
  6. Kierowanie, w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych
    w poradniach psychologiczno- pedagogicznych.
  7. Koordynowanie działalności informacyjno – doradczej szkoły.
  8. Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów
    do pracy z uczniami itp.
  9. Współpraca z Radą Pedagogiczną w zakresie: tworzenia i zapewniania ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa, zgodnie ze statutem szkoły, realizacji zadań  z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej – zawartych
    w planie wychowawczym szkoły.
  10. Systematyczne podnoszenie własnych kwalifikacji.
  11. Wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji (Internet, programy multimedialne) oraz udostępnianie ich osobom zainteresowanym.
  12. Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa: kuratoria oświaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologiczno–pedagogiczne, powiatowe urzędy pracy, wojewódzkie komendy OHP, zakłady doskonalenia zawodowego itp.

Formy pracy:

  • informacja edukacyjna i zawodowa
  • konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów – decyzje
  • tworzenie bazy informacyjnej
  • przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadgimnazjalnego (szkoły zawodowe, technika, licea ogólnokształcące)
  • doradzanie rodzicom uczniów, którzy mają problemy: zdrowotne, emocjonalne, decyzyjne, intelektualne, rodzinne itp.
  • współpraca z poradnią psychologiczno -pedagogiczną
  • gromadzenie i systematyczna aktualizacja informacji edukacyjnej i zawodowej

Metody pracy:

  • pogadanki, ankiety, konkursy, rozmowa doradcza, poradnictwo indywidualne
    i grupowe, lekcje wychowawcze.

Przewidywane efekty:

  1. Kształtowanie aktywności zawodowej młodzieży.
  2. Pomoc rodzinie w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych
    z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci.
  3. Dostęp do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców.
  4. Świadome, trafniejsze decyzje edukacyjne i zawodowe.
  5. Mniej niepowodzeń szkolnych, zniechęcenia, porzucania szkoły a potem pracy, jako konsekwencji niewłaściwych wyborów.

Wytyczne do pracy zdalnej:

  • Lekcje zdalne (Teams) –  klasy 7-8
  • Przesyłanie materiałów droga elektroniczną (e-dziennik);
  • Stała aktualizacja podstrony Doradztwa Zawodowego na stronie internetowej szkoły.                                         

Podsumowanie:

Efektem końcowym realizacji szkolnego programu doradztwa zawodowego jest przygotowanie ucznia do podejmowania trafnych decyzji w wyborze dalszego kształcenia oraz przygotowanie absolwenta do ukształtowania orientacji zawodowej, umożliwiającej mu aktywne funkcjonowanie na krajowym i unijnym rynku pracy.

Ewaluacja

Ewaluacja ustna programu, na podstawie informacji zwrotnej przekazanej przez uczniów
i rodziców swoim wychowawcom – ocena przydatności zajęć z zakresu orientacji i doradztwa zawodowego.