Zajęcia o charakterze socjoterapeutycznym dla uczniów mających problemy z adaptacją społeczną
Główne cele programu:
- podniesienie umiejętności adaptacji
- rozwój zdolności do współpracy w grupie
Cele te są realizowane w czasie zajęć socjoterapeutycznych. Podczas kolejnych spotkań uczestnicy mogą zaspokajać swoje potrzeby wynikające z wieku, sytuacji osobistej lub fazy rozwojowej. Poznają i kształtują różne role i umiejętności społeczne. Dostarcza im się doświadczenia korygujące, a także pozwala odreagować napięcia emocjonalne i ćwiczyć nowe formy zachowań.
Program ten zmierza do osiągnięcia następujących celów w trzech obszarach:
- rozwojowe
- zaspokajanie potrzeby bezpieczeństwa i akceptacji u uczestników grupy,
- zaspakajanie potrzeby przynależności do grupy,
- zaspakajanie potrzeby aktywności i twórczości,
- uczenie akceptowanych społecznie sposobów aktywności;
- edukacyjne
- kształcenie umiejętności współpracy i współdziałania w grupie,
- uczenie umiejętności wyrażania własnych uczuć, opinii i myśli,
- uczenie się sposobów rozwiązywania konfliktów,
- uczenie się pełnienia ról;
- terapeutyczne
- pokazywanie korzyści wynikających ze współpracy w grupie,
- umożliwienie odreagowania napięć emocjonalnych,
- dawanie możliwości doświadczania sukcesu w wyniku wykonania zadania,
- dostarczanie doświadczeń korygujących własny obraz na tle grupy.
Zadania programu:
- zwiększenie wiedzy na własny temat przez uczestników
- odkrycie własnych zainteresowań i rozwijanie ich
- poznanie zalet, mocnych stron i zdolności
- nabycie umiejętności prezentowania poglądów na forum rówieśników
- przekształcenie postawy „nie umiem” , „nie dam rady” na „mogę”
- zdobycie zdolności obserwacji, nazywania i wyrażania uczuć
- znajomość postaw i reakcji społecznych na określone zachowania
- rozwijanie umiejętności społecznych
Zajęcia socjoterapeutyczne dla uczniów mających problemy z adaptacją społeczną
Do realizacji zadań wykorzystywane będą następujące oddziaływania:
– działania informacyjne- zmierzają do dostarczenie wiedzy na temat zachowań, jakimi ludzie kierują się w ocenie drugiego człowieka, postaw: asertywnej, agresywnej i biernej oraz ich wpływu na reakcje innych ludzi
– działania edukacyjne- mają na celu nabycie umiejętności społecznie akceptowanych
– działania alternatywne- służą stworzeniu warunków do odkrywania własnej wartości i budowania swego wizerunku w bezpiecznej atmosferze i akceptacji ze strony innych. Dzięki temu zachowania mające wzbudzić zainteresowanie ze strony innych, a nie akceptowane społecznie (np. popisywanie się w trakcie zajęć) zostaną zastąpione zachowaniami akceptowanymi.
– działania o charakterze wczesnej interwencji- dostarczenie pomocy w rozwiązaniu problemów w rozmowie indywidualnej z dziećmi
– działania o charakterze zmian środowiskowych- rozmowa z rodzicami na temat czynników ryzyka występujących w środowisku rodzinnym i szkolnym sprzyjających zaniżonej samoocenie oraz czynników sprzyjających jej podnoszeniu.
Uczestnicy programu
Odbiorcami programu będą uczniowie z problemami z adaptacją społeczną. Będą to wychowankowie, którzy zostali wytypowani przez zespół Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej na tego rodzaju zajęcia jak również uczniowie posiadający orzeczenia z poradni psychologiczno – pedagogicznej.
Wychowankowie typowani na tego typu zajęcia mają problemy w zachowaniu i funkcjonowaniu w środowisku szkolnym lub przedszkolnym. Trudności te dotyczą głównie kontaktów z rówieśnikami i wykonywania zadań wyznaczonych przez nauczyciela.
W związku z tym towarzyszą im następujące uczucia: lęk, strach, nieufność, wstyd, bezradność, irytacja, złość, agresja lub niechęć.
Co w efekcie prowadzi do poniższych zaburzeń w zachowaniu: unikanie kontaktów z rówieśnikami, agresja słowna, naśladowanie we wszystkim kolegów, niechęć do współpracy, unikanie nowych zadań, przemoc fizyczna i wycofywanie się z rozpoczętych działań.
Przewidziano grupę do 10 osób. Uczniów nie może być więcej ponieważ zajęcia oparte są na scenkach i ćwiczeniu umiejętności, wymagają aby liczba uczestników pozwalała każdemu dziecku wziąć aktywny udział w każdych zajęciach.
Sposób realizacji programu
Pierwszy cykl zajęć zaplanowano na 10 spotkań po 1 godzinie w tygodniu dla całej grupy lub ( w zależności od potrzeb indywidualnie) ponadto dla każdego dziecka i jego rodziców przewidziano rozmowy indywidualne, celem rozpoznania sytuacji rodzinnej oraz omówienia problemów ucznia w funkcjonowaniu w środowisku szkolnym i rówieśniczym.
Zajęcia grupowe przebiegać będą według następującego planu:
Spotkanie 1 – wzajemne poznanie się- zajęcia integracyjne
Spotkanie 2 – budowanie klimatu zaufania i bezpieczeństwa w grupie, integracja
Spotkanie 3 – wprowadzenie norm, ustalenie kodeksu panujących zasad
Spotkanie 4 – określenie zainteresowań w oparciu o mocne strony i umiejętności
Spotkanie 5 – kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów i zdolności współpracy
Spotkanie 6 – rozwijanie umiejętności współdziałania, integracja grupy przez uświadomienie podobieństw między ludźmi
Spotkanie 7 – nabywanie zdolności rozpoznawania, nazywania i wyrażania różnych uczuć
Spotkanie 8 – ćwiczenie umiejętności w radzeniu sobie z negatywnymi uczuciami w uznawany społecznie sposób i zdolności do przewidywania efektów własnych czynów
Spotkanie 9 – komplementowanie i udzielanie wzmocnień pozytywnych przez uczestników sobie nawzajem
Spotkanie 10 – gry i zabawy utrwalające umiejętność współpracy w grupie
W trakcie trwania zajęć wykorzystane zostaną następujące metody pracy: praca indywidualna, praca w grupach, gry i zabawy psychologiczne, dyskusje, mini wykłady, scenki, elementy dramy, praca w kręgu, „rundki”, „burza mózgów”, twórczość plastyczna, inscenizacje i różne techniki zabawowe.
Realizator
mgr Anna Koprowska – prowadząca zajęcia, odpowiedzialna za stworzenie programu zajęć o charakterze socjoterapeutycznym, prowadząca nabór dzieci.